Rohindže - progonjen narod bez adrese i ikakvih prava, već decenijama prolazi kroz najveće strahote

Današnji poziv Agencije za izbeglice UN u kojem se traži pokretanje hitne akcije spašavanja grupe Rohindža izbeglica koji su prepušteni svojoj sudbini na brodu u moru južno od Mjanmara, ponovo je u centar svetske pažnje stavio ovaj narod bez domovine.

U apelu se navodi da je veliki broj Rohindži na tom brodu bolesno ili opasno dehidrirano, kao i da je, po svemu sudeći, nekoliko njih preminulo.

– S obzirom na to da nam nije poznata tačna lokacija broda sa izbeglicama alarmirali smo nadležne u relevantnim zemljama i apelovali da pokrenu hitnu akciju spašavanja ljudskih života – navodi se u saopštenju Agencije za izbeglice UN.

Ko su Rohindže?

Rohindža su indoarijski narod srodan Bengalcima, koji nastanjuje severne delove države Rakajn u Mjanmaru. Po veri su muslimani, a govore rohindža jezikom koji spada u indoarijsku grupu indoevropske porodice jezika. Ukupno ih ima oko 2.000.000, od čega u Mjanmaru oko 1.300.000.

Ovaj narod čini većinsko stanovništvo u dva severna administrativna područja mjanmarske države Rakajn, uz granicu sa Bangladešom: Maungdav, gde ih ima preko 90%, i Butidaung, gde ih ima preko 80%. U manjem broju ih ima i u drugim delovima države Rakajn. Prema podacima iz 2011. godine, muslimansko stanovništvo čini 29% stanovništva države Rakajn.

Prema jednom mišljenju, narod Rohindža predstavlja starosedelačko stanovništvo Rakajna, dok je prema tvrdnji mjanmarskih istoričara ovaj narod doseljen iz Bengala tokom britanske uprave. Prisustvo muslimana na području Rakajna datira još iz 16. veka.

1961. godine je formirano Pogranično Administrativno Područje Maju, u čiji sastav su ušli distrikti Maungdav, Butidaung i deo distrikta Ratidaung. Ovo područje je bilo administrativno odvojeno od države Rakajn, a bilo je nastanjeno pretežno narodom Rohindža. Ukidanje ove administrativne jedinice usledilo je 1964. godine, kada se njeno područje uključuje u sastav države Rakajn.

Mjanmarska vlada je 1982. godine narodu Rohindža ukinula građanska prava. Sve do danas je ovaj narod u Mjanmaru, izložen diskriminaciji i progonu. Preko 100.000 pripadnika naroda Rohindža živi u kampovima za interno raseljene osobe, koje im vlasti ne dopuštaju da napuste. Veliki broj ih živi i u izbegličkim kampovima u Bangladešu.

Kontrovenzan i sam naziv naroda

Čak je i termin Rohindža kontroverzan i mnogi u Mjanmaru izbegavaju da ga koriste, insistirajući da ih nazivaju Bengalcima, što ukazuje da su oni imigranti iz Bangladeša.

Psi, crvi reptili…

Rojters je u istraživanju pronašao više od hiljadu postova, komentara i fotografija na Fejsbuku koji su napadali Rohindže i muslimane. U komentarima su opisani kao psi, crvi i reptili. Čak ih državni mediji nazivaju ih „buvama” i drugim imenima.

Neki su otvoreno osudili islam, a jedna Fejsbuk stranica na poziva na „genocid prema svim muslimanima”.

Postovi BBC-ja na Fejsbuku o Rohindžama privlače isti nivo kritika. Priča o izveštaju UN-a u ponedeljak je izazvala višestruke komentare osude Rohindža.

– Rohindža su Bengalci… oni su okupatori – piše u jednom komentaru.

Stravični zločini nad Rohindžama i “međunarodni pad” Su Ći

U Mjanmaru je u toku vojni puč u kojem je uhapšeno celokupno rukovodstvo države na čelu sa Aung San Su Ći, a narednih godinu dana vrhovni komandant tokom vanrednom stanja biće Min Aung Hlang.

Upravo on je nadgledao je kampanju nasilja nad stanovništvom etničkih manjina Rohindža na zapadu zemlje. Ujedinjene nacije procenjuju da je najmanje 10.000 Rohindža ubijeno u akciji od 2016. godine, koja je pokrenuta nakon malih napada militantnih grupa na pogranične stanice i policijske punktove u Rakajnu. Oko 720.000 ljudi izbeglo je u susedni Bangladeš, gde su smešteni u najvećem izbegličkom kampu na svetu, pod ozbiljnim rizikom od neuhranjenosti, poplava i odnedavno pandemije koronavirusa.

Istražitelji su rekl da je ofanziva izvedena sa “genocidnom namerom”, optužujući vojsku za stravične zločine, poput grupnog silovanja, mučenja, paljenja i ubistava. Vojska i vlada su negirale te tvrdnje, rekavši da su ciljale teroriste.

Godine 2019, Sjedinjene Države sankcionisale su Min Aung Hlaing zbog ozbiljnih kršenja ljudskih prava povezanih sa zločinima počinjenim nad Rohindžima. Slučaj genocida završio je i u Međunarodnom sudu pravde (ICJ).

Pročitajte još:

Vojni puč, vanredno stanje i hapšenja državnog vrha: Ko je Aung San Su Ći, žena koja je uzdrmala Mjanmar

Prva žrtva protesta u Mjanmaru: Preminula devojka koju je policija ranila u glavu

Neuspeh državnog rukovodstva na čelu sa Aung San Su Ći da osudi zločine nad Rohindžima doveo je do njenog “međunarodnog pada”, ali njen nastup koji brani zemlju – i vojsku – od optužbi za genocid povećao je podršku u zemlji uoči izbora.

Ima i mišljenja da je Su Ći dobijala netačne informacije sa terena, ne samo od vojske već i saradnika, od kojih su neki bivši pripadnici armije.

Sedište militanata u Meki

ARSA, koja sebe naziva i Harakah al-Yaqin, osnovao je i nadgleda komitet sa sedištem u Meki u Saudijskoj Arabiji u kome se nalazi 20 Rohindži koji su emigririali ili vode poreklom iz Rahine. Na terenu borce obučavaju komandanti sa međunarodnim iskustvom u modernom gerilskom ratovnju, poput glavnog među njima Ata Ulaha, koji je rođen u Pakistanu a odrastao u Saudijskoj Arabiji. Iako bi teško mogla da funkcioniše bez pomoći sa strane, ARSA je pre svega lokalni pokret sa domaćim borcima.

Rohindže nikada nisu bile zadojene islamskim radikalizmom. Međutim, osim nasilja mjanmarskih vlasti, sve masovnije pristupanje boraca ARSA podstiče i presecanje pomorske migrantske rute ka Maleziji, što je za mlade Rohindže bila jedina opipljivija nada za bolju budućnost.

I 2012. godine raseljeno 140.000 Rohindža

Nakon vojnog udara 1962. godine, pozicija manjina u Mjanmaruje postala još teža, pre svega Rohindži, zbog čega su povremeno izbijale pobune. Njihov položaj je dodatno otežan nakon sukoba budista i muslimana 2012. u kojima je ubijeno skoro 200 ljudi a 140.000 ljudi – uglavnom Rohindži – raseljeno.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi