Audio snimak Tolstojevog glasa, pisma koja je dobijao iz Srbije, skice "Ane Karenjine": Dovoljno razloga da posetite Ruski dom (FOTO)

Svečano otvaranje multimedijalne izložbe “Tolstoj i Srbija” realizovano je u Galeriji Ruskog doma u Beogradu povodom 195. godišnjice od rođenja velikog ruskog književnika. Izložba je priređena u produkciji Državnog muzeja Lava Tolstoja u Moskvi, a ujedno je nova postavka posvećena 90. godišnjici od osnivanja Ruskog doma ili Ruskog centra za nauku i kulturu u prestonici Srbije.

Proslava rođendana Lava Nikolajeviča Tolstoja (1828-1910) i sama izložba imaju cilj da se šira kulturna javnost upozna sa materijalima koji govore o čvrstim vezama Tolstoja sa Srbijom, njenom istorijom i kulturom. Emitovanje dokumentarnih video zapisa, pregled autentičnih fotografija iz života Tolstoja i njegove porodice, stripovi, skice za ilustraciju romana "Ana Karenjina", pojedini kostimi iz predstava, antikvarne knjige i romani Tolstoja, katalozi i fotografije iz domaćih predstava prema njegovim delima, pisma, sve to čini srž najnovije izložbe u Ruskom domu.

Promo/Aleksandra Čarskaja/Ruski dom u Beogradu

Osim Državnog muzeja Lav Tolstoj iz Moskve, postavku su priredile još tri ustanove kulture iz Beograda - Narodna biblioteka Srbije, Narodno pozorište i Muzej pozorišne umetnosti Srbije. Svima je želja da se pokaže kako interesovanje za Tolstojevo delo u Srbiji nikad ne može da izbledi i komadi po njegovim delima su redovno na repertoaru srpskih pozorišta, a knjige mu se objavljuju i danas.

Pisma koja je dobijao iz Srbije

Jedna od tema izložbe je i antologijski roman „Ana Karenjina” i odraz srpskog pitanja u ovom delu. Zbog sadržaja epiloga ove knjige, Tolstoj je imao sukob sa izdavačem "Ruskog glasnika". M.N. Katkov je bio nezadovoljan negativnim izveštavanjem o dobrovoljačkom pokretu u Rusiji u korist pobunjenih Srba, i odbio je da objavi poslednji deo romana u tom obliku. Vronski se na kraju romana dobrovoljno priključuje srpskom Oslobodilačkom ratu za nezavisnost od Turske. Postoji mišljenje da je Nikolaj Nikolajevič Rajevski, koji je poginuo 20. avgusta 1876. godine kod srpskog mesta Adrovac, zapravo bio prototip glavnog junaka Alekseja Vronskog, koji ulazi u zabranjenu vezu sa udatom ženom Anom Karenjinom.

Promo/Aleksandra Čarskaja/Ruski dom u Beogradu

Osim toga, na izložbi je prikazana Tolstojeva prepiska sa srpskim dopisnicima. Od 1890-ih godina do početka 20. veka, Tolstoj je dobijao veliki broj pisama od običnih ljudi koji su mu se obraćali kao moralnoj veličini i učitelju. Povelja kojom se Lav Nikolajevič Tolstoj imenuje za počasnog člana Srpske kraljevske akademije jedan je od eksponata u ovom projektu.

Narodna biblioteka Srbije obezbedila je za izložbu godišnjak Srpske kraljevske akademije nauka za 1909. godinu, gde je naznačeno da je Lav Tolstoj izabran za počasnog člana. Saradnja sa NBS pružila je priliku da se predstave prvi i najnoviji prevodi dela Tolstoja na srpski jezik, a Biblioteka je omogućila da se na postavci nađu knjige autora čija su dela deo Tolstojeve biblioteke u Jasnoj Poljani.

Promo/Aleksandra Čarskaja/Ruski dom u Beogradu

Stripovi s početka 20. veka

Irina Antanasijević, profesorka ruske književnosti na Univerzitetu u Beogradu, koja je ove večeri bila vodič publike kroz izložbu kao kustos, obezbedila je i razne zanimljive eksponate o kojima je govorila. U pitanju su stripovi sa početka 20. veka, rađeni po motivima dela Lava Tolstoja, zasnovani na priči „Hadži Murat“, romanima „Vaskrsenje“ i „Ana Karenjina“. Veliko interesovanje za projekat pokazali su Narodno pozorište i Muzej pozorišne umetnosti Srbije iz Beograda i ustupili su plakate i programe, fotografije, rukopise scenarija za predstave po motivima dela Tolstoja. Tako Nacionalni teatar na svom repertoaru ima Tolstojevu dramu "Carstvo mraka" u režiji pokojnog umetnika Igora Vuka Torbice i kapitalno delo "Rat i mir" reditelja Borisa Liješevića. Takođe, na ovoj pozornici u više verzija se igrao "Rat i mir" kroz istoriju, kao i "Živi leš".

Promo/Aleksandra Čarskaja/Ruski dom u Beogradu

Opera i teatar Madlenianum iz Zemuna imala je ranijih godina u produkciji dramatizacije Tolstojevog klasika "Ana Karenjina" u režiji Juga Radivojevića i kratkog romana "Krojcerova sonata" koji je režirao glumac Goran Šušljik. Roman "Ana Karenjina" je u poslednje vreme oživljen u Srbiji kroz barem tri verzije - u Narodnom pozorištu Niš (2021) u režiji glumca Irfana Mensura, kao balet u dva čina u SNP-u (2022) u Novom Sadu prema libretu, koreografiji i režiji Krunislava Simića i u Novosadskom pozorištu (2022) u postavci makedonskog reditelja Dejana Projkovskog.

Promo/Aleksandra Čarskaja/Ruski dom u Beogradu

Na izložbi su predstavljeni i eksponati kao deo fonda Državnog muzeja Lava Tolstoja: fotografije, rukopisi, grafike, video hronike, knjige i audio snimak Tolstojevog glasa. Novu izložbu čine i knjige teorije u vitrinama o Tolstoju - "Moja poseta kod Tolstoja" Jovana Maksimovića, "Tolstoj u Srba" Vojislava Bojovića i "Lav Tolstoj" Milice Bogdanović.

Izložba će biti otvorena za posetioce do 10. oktobra.

Bonus video:

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi