Najsvetija i najtužnija priča Prvog svetskog rata: Tamo su živote dali zajedno otac i sin
Procenjuje se da je na Krfu, ostrvu Vido i Plavoj grobnici sahranjeno preko 10.000 naših vojnika
Jedan od najtužnijih događaja u istoriji Srbije sigurno je Albanska golgota i smrt velikog broja naših vojnika, koja se kasnije nastavila u vojnoj bolnici na grčkom ostrvu Vido.
Naime, tokom Prvog svetskog rata nakon invazije Centralnih sila na Srbiju u zimu 1915. započelo je povlačenje srpske vojske preko zavejanih planina Albanije i Crne Gore.
Srpska vojska, izbeglice i celokupni državni aparat dokopali su albanske obale nakon nekoliko meseci mukotrpnog pešačenja, odakle su ih januara 1916. godine, zahvaljujući saveznicima iz Antante, evakuisali na grčko ostrvo Krf.
Ovo je jedna od najtužnijih epizoda u istoriji Srbije jer je tokom povlačenja više desetina hiljada vojnika i civila stradalo što od ranjavanja, što od iscrpljenosti.
Pročitajte još:
Ali ovo je i priča o veličini srpskog vojnika i prijateljstvu dva naroda. Priča o tome kako je 100.000 Krfljana dočekalo 150.000 srpskih junaka, a da su oni bili toliko disciplinovani i dostojanstveni da domaćinu "ni grana masline nije polomljena", a kamoli neka veća šteta učinjena.
24sedam/Radovan Marković
Nažalost, mnogi od onih koji su preživeli golgotu Albanije nisu uspeli da se oporave. Vojska je bila podvrgnuta razvrstavanju prema prirodi bolesti i to na ostrvu Lazaret, ali su se Italijani i Francuzi plašili da je deo vojske dobio tifus. Iako će se ispostaviti da je to daleko od istine.
24sedam/Radovan Marković
Tako su najozbiljniji slučajevi prebacivani na ostrvo Vido, gde je napravljena vojna bolnica za našu vojsku.
Međutim, veliki broj njih je bio toliko iscrpljen da im organizam nije mogao da prihvati hranu i vodu pa se ništa nije zadržavalo u njihovim telima.
24sedam/Radovan Marković
Nažalost, to je dovelo do toga da su umirali od dehidratacije.
Prvih dana umiralo je dnevno i do 300 vojnika, koji su prvo sahranjivani na kamenoj obali. Ali kada to više nije bilo moguće, čamcima su prevoženi i spuštani u vode Jonskog mora - Plavoj grobnici.
Iako se ne zna tačan broj preminulih vojnika. smatra se da ih je na ostrvu Vidu, Plavoj grobnici i na 27 vojničkih grobalja na Krfu sahranjeno oko deset hiljada.
Nažalost, ne zna se tačno ni deo mora gde su naši vojnici spuštani iako se pretpostavlja da je to bilo između Krfa i Vida.
24sedam/Radovan Marković
Mauzolej-kosturnica na ostrvu Vidu završena je 1938. godine po projektu arhitekte Nikolaja Krasnova a u njenim zidovima nalaze se 1.232 kasete sa kostima ratnika koji su bili sahranjeni na 27 krfskih grobalja, a čija su imena bila poznata.
Kosti 1.532 nepoznata ratnika sahranjena su u dva spoljašnja bočna kamena bunkera iznad kojih se nalazi lice i naličje a iznad ulaza u mauzolej se nalazi velika reprodukcija Albanske spomenice na kojoj se nalazi grb Kraljevine Jugoslavije.
Inače, pesnik Milutin Bojić napisao je pesmu "Plava grobnica" o stradanju srpske vojske na ostrvu a deo nje stoji na ploči ispred mauzoleja, na mestu odakle su čamci odlazili sa srpskim vojnicima na njihov poslednji put.
24sedam/Radovan Marković
Na ovaj događaj podseća i pesma "Tamo daleko" koju su srpski vojnici pevali žaleći za otadžbinom.
Nakon oporavka oko 150.000 srpskih vojnika priključilo se savezničkim trupama na Solunskom frontu do konačnog oslobođenja otadžbine.
BONUS VIDEO
Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.
Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi
Komentari