Tradicija, duh i kultura pijace: Ovo je priča o velikom Beograđaninu po kome je Kalenić dobio naziv, a koji i dan-danas pomaže

Jedna od najomiljenijih pijaca u Beogradu jeste Kalenić, stacioniran na Vračaru, a ioako je najposećeniji mnogi građani srpske prestonice ne znaju po kome je ova zelena tržnica dobila naziv. 

Krajem 19. veka počeka je izgradnja nenaseljenih delova Vračara, što je dovelo do nestanaka vračarskih vinograda, bašti i zelenih površina. Razvitkom ovog dela Beograda, povećao se i njegov broj stanovnika, pa su kapaciteti pijace Cvetni trg bili nedovoljni za podmirenje potreba stanovništva. Kao rezultat toga, na Vračaru su podignute pijace Zeleni venac, Jovanova pijaca i Kalenića guvno, kasnije poznatu kao Kalenić pijaca.

24sedam/Katarina Mihajlović

Kalenić je podignut 1926. godine na nekadašnjem imanju Kalenića guvno, koje je gradski dobrotvor i bogataš Vlajko Kalenić zaveštao i poklonio Beogradu. 

Kalenića guvno je nasledio od svog oca, poznatog proizvođača papuča u Beogradu, a priča se da i dan-danas traje tradicija nasleđivanja prodajnog mesta na pijaci Kalenić sa oca na sina.

Takođe, još od 1890. prilikom određivanja građevinskog rejona, parcela na kojoj se nalazi današnja pijaca je ostavljena izvan građevinske zone i predodređena da se na njoj napravi pijaca. 

Ova vračarska zelena tržnica zvanično je otvorena 1. novembra i imala je 2.819 kvadratnih metara korisne površine sa 44 prodavnice, a do toga 20 njih za prodaju mesnih proizvoda, po dve za prodaju ribe, mlečnih proizvoda, tri prodavnice za prodaju jaja i 15 njih za prodaju voća i povrća.

24sedam/Katarina Mihajlović

Tokom bombardovanja Beograda 1941. godine, Kalenić pijaca je pogođena i značajno oštećena.

Godine 2000. objavljena je monografija "Kalenić pijaca" od strane više autora, a u njoj se ističe da je pijaca petkom i vikendom podmirivala potrebe 120.000 ljudi, a da su veliki deo kupaca bili stanovnici Palilule, Starog grada i ostalih beogradskih opština. 

Kao negativn stvake kupci Kalenić pijace su isticali da na njoj postoji veliki broj preprodavaca i da higijena nije na zavidnom nivou, a kao pozitivne stavke isticali su tradiciju, duh i kulturu pijace.

Vlajkova smrt 

Kada je Vlajko Kalenić preminuo 1907. godine u Beogradu, njegova imovina je testamentom zaveštana u dobrotvorne svrhe korz Fond Vlajka Kalenića, obućara i ekonoma i Beograda, koji i dan-danas služi svojoj svrsi, baš onako kako je on to i želeo.

Fond zadužbine popunjava se rentiranjem zgrade u ulici Svetogorska 12, koja se sastoji od 32 stana i dve sobe. Sredstva fonda se i dalje koriste za pomaganje odličnih studenata Ekonomskog fakulteta slabijeg materijalnog stanja, u vidu stipendija za usavršavanje u zemlji i inostranstvu. Pored toga, sredstva se troše na nabavku udžbenika, literature i drugih sredstava za studiranje i ostale pomoći koje utvrdi Odbor zadužbine.

Uskoro i renoviranje?

24sedam/Katarina Mihajlović

Glavni gradski urbanista Marko Stojčić još prošle godine je najavio kompletnu rekonstrukciju Kalenića, a u okviru tog projekta planirano je proširenje ulice Maksima Gorkog i izgradnja podzemne garaže u Viškoj ulici.

Takođe, Park vojvode Bojovića, koji se nalazi u blizini Kalenić pijace, u fazi pripreme je za projektovanje i rekonstrukciju, što se očekuje da će biti rađeno u ovoj godini.

Bonus video

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi