Na današnji dan rođen je kraljević Đorđe: Nesuđenog vladara mnogi su tada smatrali "neuklopljenim"
Godine 1909. samovoljno se odrekao prestola posle jednog u nizu skandala, nakon čega je novi prestolonaslednik postao njegov mlađi brat Aleksandar
Na današnji dan, na Cetinju je 1887. godine rođen Đorđe Karađorđević, prestolonaslednik Kraljevine Srbije u periodu od 1903. do 1909. godine.
Godine 1909. samovoljno se odrekao prestola posle jednog u nizu skandala, nakon čega je novi prestolonaslednik postao njegov mlađi brat Aleksandar.
Od rođenja do 1903. godine njegova titula je bila „Njegovo visočanstvo knez Đorđe P. Karađorđević“, a do 1909. godine oslovljavan je sa „Njegovo kraljevsko visočanstvo princ prestolonaslednik Đorđe Karađorđević od Srbije“. Do oktobra 1972. godine, odnosno do smrti, titula je glasila „Njegovo kraljevsko visočanstvo princ Đorđe Karađorđević“.
Detinjstvo i obrazovanje
Tri godine pre nego što se rodio, njegova porodica je živela nekoliko godina u dvoru kralja Nikole na Cetinju. Usled političke situacije u Srbiji, nametnute vladavinom dinastije Obrenovića, porodica Karađorđević je na Cetinju pronašla neku vrstu utočišta. Na Cetinju su rođeni Đorđe, njegova braća i sestra Jelena.
Vrlo rano ih je zadesila porodična nesreća. Njihova majka Zorka umrla je dok su još bili deca.
Kao udovac, Petar je sa decom napustio Cetinje i preselio se u Ženevu. Tamo su živeli četiri godine. Đorđe se školovao u vojnoj školi carske Rusije u sastavu Kadetskog korpusa cara Aleksandra II. Inače, u Rusiji su bile udate i njegove dve tetke, ćerke njegovog dede Nikole, i to za neke od članova carske porodice.
Nakon Majskog prevrata, odnosno ubistva kralja Aleksandra Obrenovića i njegove supruge, Petar Karađorđević je izabran za kralja, a Đorđe kao njegov najstariji sin za njegovog prestolonaslednika. Đorđe je prekinuo školovanje i stigao sa ocem u Srbiju 1903. godine, gde su živeli kao kraljevska porodica. Mladi Đorđe je dobio ime pradede Karađorđa. Đorđe je, osim imena, od pradede nasledio i neukrotiv karakter.
U slobodno vreme voleo je da peca na Adi Ciganliji, gde je pronalazio unutrašnji mir. Međutim, većinu vremena nije bio mirnog duha, pa ga je njegova tvrdoglavost i ishitrenost često dovodila u nepovoljne položaje.
Neuhvatljiv i neuklopljen
Princ Đorđe je po svim merilima odudarao od ondašnjeg uštogljenog srpskog društva.
Na kaldrmi beogradskih ulica sa samo 16 godina jurcao je prvim automobilom u državi, noću je jahao po Topčideru, šetao zaleđenom Savom i uživao sa ribarima u društvu doživotnog prijatelja matematičara Mike Alasa.
Javnost su još više intrigirale njegove ljubavne romanse sa poznatim glumicama Narodnog pozorišta. Po današnjim kriterijumima, bio je hrabar, po starim - neuklopljen.
Pogotovo ako se uzme u obzir da je često bivao u svađi s uticajnim ljudima toga vremena, kao što su bili Apis, Pašić, Petar Živković i drugi.
Njegov brat Aleksandar bio mu je sušta suprotnost. Smiren, taktičan i pouzdan. Samim tim je bio miljenik u okolini. U martu 1909. godine se dobrovoljno odrekao prestola. Javnosti nije odgovarao njegov karakter, a naročito nakon tragedije na dvoru, gde je ubio svog posilnog Čolakovića, koji je preminuo od batina koje je dobio od princa. Čin abdikacije podstaknut je pritiskom okoline koja je jasno davala do znanja da ga ne želi za budućeg kralja.
Njegov mlađi brat Aleksandar od tada je važio za novog prestolonaslednika. Napustio je Sankt Petersburg i doselio se na dvor.
Neki su bili mišljenja da je Đorđe uklonjen zato što je pružao jasan otpor Austriji. Posle svega, iako više nije bio prestolonaslednik, imao je titulu princa, a kao sin kralja zvali su ga i kraljević.
U listu „Politika“ tada je objavljeno:
- Onaj koji je bio najizrazitiji predstavnik nacionalnog otpora prema Austriji uklonjen je i Austrija sad trijumfuje. U sećanju narodnom to će ostati zabeleženo za svagda, i u Srbiji, a naročito van Srbije. Zaboraviće se sve ostalo, a ostaće samo jedno: da je prestolonaslednik Đorđe uklonjen zato što je hteo rat Austriji.
Austrougarima je odgovaralo što je za novog prestolonaslednika izabran Aleksandar, samim tim što Đorđe nikada nije štedeo na izjavama protiv Austrougarske. Za vreme Aneksione krize među demonstrantima se izdvojio i javno spalio zastavu Austrougarske.
Đorđe je bio hrabar ratnik. Kada su ratovi bili u pitanju, nikada se nije štedeo. Bio je učesnik Prvog balkanskog rata, Drugog balkanskog rata i Prvog svetskog rata. Tokom Prvog svetskog rata 1914. godine je ranjen, nakon čega se jedva oporavio.
Bonus video
Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi
Komentari