Kurdi - narod bez adrese zbog kojeg bi region mogao „eksplodirati“

Ruski ministar spoljnih poslova Sergej Lavrov izjavio je juče da Vašington mora da razmišlja dalje od predstojećih američkih predsedničkih izbora i da ima na umu budućnost Bliskog istoka kada podstiče separatizam među kurdskim stanovništvom Sirije. Kako kaže, ako se to radi sa etničkom grupom od 40 miliona stanovnika, koja nema nacionalnu državu, region bi mogao da eksplodira.

Posle skoro decenije dugog krvavog građanskog rata, mir je obnovljen na gotovo celoj sirijskoj teritoriji, rekao je Lavrov u podužem i ekskluzivnom intervjuu za emitera Al Arabiju sa sedištem u Dubaiju.

– Vojna konfrontacija između vlade i opozicije je završena – istakao je on, dodajući da su u zemlji preostala samo dva žarišta.

Kurdi su bili glavni saveznici SAD tokom operacija protiv Islamske države, koju je Vašington koristio kao izgovor za razmeštanje svojih trupa na sirijskoj teritoriji.

Američka saradnja sa Kurdima zaoštrila je odnose sa Turskom, koja se decenijama bori protiv kurdske pobune i energično protivi bilo kakvim pokušajima stvaranja nezavisne zemlje.

Ipak, stara kurdska poslovica “Nema prijatelja osim planina” ponovo se pokazala kao tačna, kada su prošle godine SAD odlučile da se povuku sa severa Sirije i ostave svog najbližeg saveznika u borbi protiv Islamske države na milost i nemilost Erdoganovoj vojnoj mašineriji. Turska je tada pokrenula vojnu operaciju na severoistoku Sirije sa ciljem ofanzivnog uklanjanja “terorističkog koridora” duž južne granice Turske.

Ko su Kurdi?

Kurda  ima 35-40 miliona, što ih čini najvećim narodom koji nema svoju državu.  Većina ih živi na Bliskom istoku, ali postoji i značajna kurdska dijaspora u Azerbejdžanu, Jermeniji, Gruziji, Rusiji i, u novije vreme, u Evropi i SAD.

92 odsto iračkih Kurda na referendumu podržalo nezavisnost

Irački Kurdi su, uprkos upozorenjima UN i SAD, održali referendum o nezavisnosti od Bagdada, a rezultati su pokazali da je čak 92 odsto birača podržalo predlog za nezavisnost.

Tadašnji predsednik regionalne vlade Kurdistana Masud Barzani proglasio je pobedu opcije “da” na referendumu za nezavisnost iračkog Kurdistana. Ipak, “Kegzit”, odnosno stvaranje nezavisne kurdske države, naišao je na veliki otpor, kako iračkih vlasti, tako i svetskih vodećih sila, ali, bez obzira na to što Kurdi nisu uspeli u svojoj nameri, to ne znači da će od svoje želje za nezavisnošću odustati tek tako.

Profimedia

Kurdi predstavljaju većinu u autonomnoj regiji iračkog Kurdistana, a značajna su manjina u susednoj Turskoj, Siriji i Iranu.

Na prostoru Kurdistana živi oko 28 miliona pripadnika ovog naroda.

U Iraku čine 17 odsto ukupne populacije, što je oko šest i po miliona ljudi, i većina su u tri provincije na severu ove zemlje, a trenutno ih predvodi Nečirvad Barzani.

U Siriji čine između devet i 15 odsto stanovništva, što znači da ih ima između 2,2-3 miliona. Prostor na kome u ovoj zemlji žive uglavnom kontrolišu sami, ili se bore protiv Islamske države. U Iranu ih je 6,5-7,9 miliona, što je između sedam i 10 odsto populacije. Najviše ih je u Turskoj, od 11 do 15 miliona, i čine između 15 i 25 odsto ukupnog broja stanovnika.

U političkom kontekstu, celokupno kurdsko stanovništvo bilo je delom istorijske iranske nacije od starog veka do 17. veka, kada zapadne delove njihovog etničkog područja nepovratno prisvaja Osmansko carstvo. Kasnije je usledila dalja podela u 20. veku pod uticajem evropskih kolonijalističkih sila Velike Britanije, Francuske i Rusije, pa je danas ta teritorija podeljena između Turske, Iraka, Sirije i Jermenije.

Kurdi su često bili izloženi svim oblicima diskriminacije, pa čak i genocidu, a njihov se otpor projektovao kroz različite ideologije nacionalizma – paniranizma i iredentizma, a u novije vreme i regionalizma.

Tokom Otomanskog carstva živeli su virtuelno bez granice do Prvog svetskog rata. Pobednici u ratu počeli su da rascepkavaju Otomansko carstvo, a Kurdima je obećana posebna država.

Kada su crtane granice moderne Turske i njenih suseda, više nije bilo govora o nezavisnom Kurdistanu. Od tada su manjina u svakoj državi u kojoj žive.

Podsetimo, Kurdi su doživeli strašnu sudbinu u vreme bivšeg iračkog predsednika Sadama Huseina, koji je 16. marta 1988. godine izveo napad otrovnim gasom na Halabdžu, poznat i kao “krvavi petak”, tokom poslednjih dana Iransko-iračkog rata.

U napadu je ubijeno oko 5.000 ljudi, a povređeno oko 11.000, uglavnom civila.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi