Magični svet suđaja: Ko su mistične lepotice koje su oblikovale sudbinu novorođenčadi?

U staroslovenskoj mitologiji, suđaje, poznate i kao suđenice ili rođenice, natprirodna su ženska bića koja određuju sudbinu novorođenog deteta. 

Ovo drevno verovanje prisutno je među svim slovenskim narodima, premda pod različitim imenima i običajima. Tri suđaje određuju sudbinu deteta treće noći po rođenju, a veruje se da je ono što one tada odluče nepromenljivo.

Treća noć - sudbonosni trenutak za novorođenče

Prema srpskim narodnim verovanjima, suđenice dolaze treće noći po rođenju deteta. Običaj je da se ta noć dočeka sa urednom i čistom kućom, a pored deteta se postavljaju pogača, vino, bosiljak i novčić, kao darovi za suđenice.

Ilustracija/Al/ChatGPT

 

Tri suđenice - najstarija i najzlobnija, srednja koja traži telesne nedostatke, i najmlađa, najlepša i najplemenitija - određuju sudbinu deteta. A obično se prihvati srednje rešenje.

Paralele sa grčkim mojrama i indo-arijskim mitovima

Slovenske suđenice imaju paralelu u grčkim mojrama, božanstvima sudbine koja određuju sudbinu ljudi. Ovo verovanje vuče korene iz zajedničkog indo-arijskog mitološkog nasleđa koje govori o tri žene koje sede ispod drveta u središtu sveta i ispredaju sudbine ljudi.

Suđenice u različitim slovenskim tradicijama

Nazivi i predstave suđenica variraju među slovenskim narodima. U Srbiji su poznate kao sudnice, suđenice, usude, orisnice, dok Hrvati koriste nazive rojenice, rođenice i suđenice.

Ilustracija/Al/ChatGPT

 

U Bugarskoj su poznate kao orisnice, dok su u Rusiji to roženice, udelvnice, narečnice. Sve ove varijacije imaju sličnu funkciju - određivanje sudbine deteta.

Narodni običaji i verovanja

U srpskim verovanjima, suđenice se često zamišljaju kao mlade i lepe žene obučene u bele haljine, pa se zbog toga često upoređuju sa vilama. Međutim, u nekim krajevima ih predstavljaju kao tri ružne starice. Pored deteta se postavljaju darovi kao svojevrsna žrtva suđenicama, a zauzvrat se očekuje blagost u proricanju sudbine.

U Bugarskoj se orisnice zamišljaju kao tri sestre u belim haljinama, a na trpezi ispod dimnjaka se postavljaju med i slatkiši. Veruje se da majka deteta treba da ostane budna te noći kako bi čula glas sudbine orisnica.

Ilustracija/Al/ChatGPT

 

U Rusiji je verovanje u roženice zabeleženo u crkvenoslovenskom spisu iz XII veka, gde se govori o davanju hleba, sira i meda roženicama.

Bonus video

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi