Feljton o Pogromu 2004. godine(2.deo): Napadačima oružje dopremano vozilom hitne pomoći, ovo su imena organizatora i naručilaca pira (VIDEO)

Bezbednosno-informativna agencija (BIA) pripremila je povodom 20 godina od pogroma nad Srbima na Kosovu publikaciju "Martovski pogrom Srba na Kosovu i Metohiji 2004. godine", a kako se u njoj navodi, podaci koje sadrži po prvi put ukazuju na stvarne organizatore i izvršioce pogroma. Prenosimo  integralne delove iz ove publikacije, a koje je objavio portal Kosovo onlajn. 

Prvi deo o tajnim sastancima o planiranju etničkog čišćenja, kao i imenima glavnih organizatora i izgrednika među albanskim ekstremistima, pročitajte OVDE. 

Povod za najveće etničko čišćenje Srba od 1999. godine bilo je davljenje trojice albanskih dečaka 16. marta 2004. godine, iz sela Čabra, koje se graniči sa srpskim selom Zupče, kod Zubinog Potoka. U kosovskim medijima optuženi su Srbi da su nesrećnu decu navodno pojurili uz pomoć pasa u reku. Ova lažna i orkestrirana vest bila je okidač za unapred osmišljenu, izrežiranu i precizno dogovorenu reakciju Albanaca 17, 18. i 19. marta 2004. godine. Portparol Unmik policije, Derek Čapel, kasnije je demantovao da su albanski dečaci nastradali bežeći od Srba, međutim, to nije zaustavilo prethodno pripremljen napad albanskih ekstremista na Srbe i sve što je srpsko u ovoj pokrajini. 

Lažna vest, masovno širena sredstvima (dez)informisanja, glavni okidač za Pogrom

Preko sredstava informisanja je krenula propaganda da su Srbi navodno krivi za smrt dece, a na okupljanje su pozivani svi Albanci.

Značajnu ulogu u kreiranju ove dezinformacije imao je Halit Berani iz Kosovske Mitrovice, aktivista Odbora za zaštitu ljudskih prava.

Korišćene su i SMS poruke koje su organizovano upućivane preko provajdera, kako bi se omasovili skupovi, dok je fiksna telefonija bila isključena po nalogu tadašnjeg direktora pošte Ertrura Rustemija i njegovog pomoćnika Demira Limaja, inače rođenog brata Fatmira Limaja. U Prizrenu su demonstracije usmeravane preko TV stanice „Besa”, čiji su vlasnici bili braća Muamer i Irfan Fuša iz Prizrena. 

Kako su Srbi (od)branili severni deo Kosovske Mitrovice od dobro naoružanih albanskih ekstremista

Više hiljada albanskih ekstremista je u podne, 17. marta, iz južnog dela, preko mosta na reci Ibar, prešlo u severni deo Kosovske Mitrovice. Koristili su automatsko i snajpersko naoružanje i ubili troje Srba, ranili preko 200 lica srpske nacionalnosti, kao i jedanaest pripadnika francuskog kontingenta Kfora, koji su u obračunu ubili četvoricu albanskih ekstremista i pokazali veoma slabe sposobnosti u sprečavanju i zaustavljanju albanskih ekstremista u svom ubilačkom pohodu prema severnom delu grada.

Albanski ekstremisti su još oko 11 sati uspeli da probiju barikade Kfora i Unmik policije i uđu u severni deo grada, dok im je otpor pružen od strane oko 150 lica srpske nacionalnosti, koji su oko 11.15 sati stigli do mosta gde je bila najveća koncentracija albanskih ekstremista. Tada je počelo kamenovanje Srba i pripadnika Kfora i Unmika od strane albanskih ekstremista. Pripadnici Unmik policije upotrebili su suzavac, šok bombe i gumene metke, dok su pripadnici specijalne jedinice Unmik  policije iz Poljske, oko 11.30 sati, pokušali da blokiraju prilaze glavnom mostu na Ibru. Prvi pucnji iz vatrenog oružja na Srbe u severnom delu grada registrovani su oko 12 sati, iz pravca Tri solitera, a albanski ekstremisti su počeli da bacaju Molotovljeve koktele na vozila Unmika. 

Oko 13 sati, albanski ekstremisti su uspeli da, preko mosta u naselju Bošnjačka mahala, uđu u severni deo grada. U isto vreme, albanski teroristi iz zgrada u naselju Tri solitera započeli su da bacaju bombe i otvaraju vatru iz automatskog i snajperskog oružja na pripadnike međunarodnih snaga i srpsko stanovništvo. Imali su podršku ekstremista koji su, iz pravca gradskog parka u blizini Ibarskog mosta, počeli da pucaju na Srbe u severnom delu grada.

Tom prilikom, ubijeni su Borivoje Spasojević i Jana Tučev, a ranjen je Simeon Simeonov, Unmik policajac iz Bugarske.

U Kosovskoj Mitrovici je u 19 sati uveden policijski čas. Prema izveštajima Unmika, Kfora i medija, u Kosovskoj Mitrovici je ranjeno jedanaest pripadnika Kfora, najmanje sedam osoba je poginulo, a preko 200 ranjeno.

U ranim jutarnjim satima 18. marta, iz naselja Tamnik, u južnom delu Kosovske Mitrovice, albanski ekstremisti su granatirali severni deo grada. Nastavljene su demonstracije albanskih ekstremista, a grupa od približno njih hiljadu, okupljena ispred bivše zgrade „Beobanke”, krenula je ka severnom delu grada. 

Albanci su, u više navrata, pokušali da unište Crkvu Svetog Save u južnom delu Mitrovice. Oko 12.30 zapaljeni su konaci i pomoćne prostorije u dvorištu crkve, da bi i sama crkva bila zapaljena oko 18 sati. 

Profimedia

Organizatori napada na Srbe u severnom delu Kosovske Mitrovice bili su: Ismet Hadža, bivši komandant vojne policije OVK za naselje Vaganica, opština Kosovska Mitrovica, njegov zamenik Nedžat Čubrelji, kao i Haki Mehmeti, Besim Čitaku, Ahmet Hiseni i Bekim Šuti, koji je dopremio oružje albanskim teroristima koje je iz južnog dela Kosovske Mitrovice upotrebljeno protiv Srba.

U nasilju nad Srbima i uništavanju njihove imovine posebno je ekstreman bio Jetulah Dibrani, biši pripadnik OVK, potom jedan od komandanata KZK u Kosovskoj Mitrovici, koji je inicirao i učestvovao u paljenju i uništavanju srpskih kuća u selu Svinjare, opština Kosovska Mitrovica. U rušilačkim aktivnostima u ovom selu aktivnu ulogu imali su i Bedžet Šefki i njegov sin Begu.

U paljenju srpske pravoslavne crkve u Kosovskoj Mitrovici učestvovali su Muhamed Sahatčija, sa svojim sinovima Bujarom i Fljamurom. 

Profimedia

U okolini mesta Srbica, blizu Kosovske Mitrovice, koja je etnički očišćena od Srba još 1999. godine, stradao je manastir Devič. Prethodno su vojnici Kfora evakuisali sve monahinje, a nakon toga je najmanje hiljadu ekstremista opustošilo i zapalilo manastir.

U selu Svinjare, opština Kosovska Mitrovica, albanski ekstremisti su 18. marta napali meštane Srbe i tom prilikom zapalili veći broj srpskih kuća i pomoćnih objekata. Uz pomoć pripadnika Unmik policije, meštani su, iz zone napada, premešteni u drugi kraj sela, da bi, oko 17 sati, iz sela evakuisali žene i decu. Napuštene srpske kuće Albanci su sistematski palili, a 20. marta, od strane francuskog Kfora izbegli Srbi su evakuisani u Zvečan. U selu nije ostao nijedan meštanin srpske nacionalnosti od ukupno 700, koliko ih je bilo krajem 1999. godine.

Albanski ekstremisti su sinhronizovano započeli napade na Srbe u Čaglavici i okolnim srpskim selima, kao i u Prištini, Podujevu, Vučitrnu, Istoku, Đakovici, Prizrenu, Suvoj Reci, Lipljanu, Uroševacu, Vitini, Gnjilanu, Kosovskoj Kamenici i drugim mestima gde su živeli preostali Srbi.

Napad na srpsku enklavu izveden po unapred pripremljenom planu albanskih službi bezbednosti

Napad na Čaglavicu odvijao se po prethodno dogovorenom planu. Uz učešće većeg broja naoružanih pripadnika ilegalne albanske službe bezbednosti - ŠIK-a, Driton Godžaj, oficir Vojske Republike Albanije, sa naoružanom grupom započeo je prodor sa levog krila u pravcu magistralnog puta Priština–Skoplje. Ušli su iz pravca bolničkog naselja i prodrli do objekta privatne firme „Fortesa”, gde su napali prve kuće u vlasništvu Srba. Na desnoj strani, napad naoružane grupe ekstremista predvodio je Mahir Hasani, bivši podoficir JNA.

Takođe, iz naselja Emšir napad je izvršila grupa koju je predvodio Zenelj Binaku iz Dečana, koja je pored automatskog oružja koristila i ručne bombe koje su bacali na srpske kuće i civile koji su pokušavali da pobegnu iz kuća, kao i na pripadnike i vozila Unmika i Kfora. 

Naoružanim ekstremistima dotureno oružje vozilima hitne pomoći

U tako stvorenom opštem metežu, nenaoružanim napadačima je organizovano podeljeno oružje koje je dopremljeno vozilom hitne pomoći. Nešto posle 13 sati, nekoliko hiljada Albanaca je krenulo iz Prištine i, u popodnevnim satima, probilo kordon Kfora i ušlo u severni deo sela, gde su Molotovljevim koktelima zapalili deset srpskih kuća i više automobila, kao i vozila Unmika.

Oko 18 sati, u Čaglavicu su iz Uroševca (baza Kfora „Bondstil”) pristigli američki vojnici, sa oko 30 oklopnih vozila. Međunarodne snage su uspele da evakuišu žene, decu i starce u Gračanicu i Laplje Selo, gde je do marta 1999. godine živelo oko 1.500 Srba i oko 150 Roma.

Jedni od najekstremnijih učesnika napada na Srbe i njihovu imovinu u Čaglavici bili su i: Sadik Ademi, Zumber Ademović, Isa Hiseni, Isa Bajrami, Emir Haljimi, braća Muharem i Abaz Salihu, braća Bekim i Bljerim Fazljiu.  

Sutra: "Srbe treba proterati" (3.deo) 

Bonus video: 

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi