Godišnjica Kolubarske bitke: Odluka vojvode Mišića dovela je do epske pobede srpske vojske

Na današnji dan, 16. novembra 1914. godine, počela je Kolubarska bitka, najveća koju je srpska vojska vodila u Prvom svetskom ratu.

Komandant Prve armije general Petar Bojović bio je ranjen, pa je na njegovo mesto postavljen general Živojin Mišić. On je nakon bitke dobio čin vojvode, a austrougarski general Oskar Poćorek završio je tada svoju vojnu karijeru.

Po završetku Cerske bitke, kada je odbijen prvi nalet Austrougarske, vojsci je nestalo municije, nedostajalo je i hrane, a odeća i obuća su bile skoro uništene. Vojvoda Mišić je shvatio da bi učinio grešku ako bi nastavio neprestano povlačenje Prve armije, s jednog na drugi položaj.

Odlučan da kontraofanzivom neprijatelju zada odlučujući udarac, general Mišić je, uprkos naredbi Vrhovne komande, odlučio da Prvu armiju izvuče iz neposrednog dodira sa neprijateljem, odvede je u pozadinu, nahrani, napoji i oporavi za presudnu bitku.

U trenutku kada je Peta austrougarska armija priređivala svečanu paradu u Beogradu, Evropa očekivala da Srbija svaki čas poklekne, a Oskar Poćorek bio ubeđen da je srpska kraljevina već gotova – otpočela je velika protivofanziva celokupne srpske vojske.

Na planini Suvobor, Prva srpska armija probila je front Šeste austrougarske armije i počela nadiranje prema Valjevu i zauzela ga, izbila na obale Drine i Save kod Šapca i 15. decembra 1914. godine oslobodila Beograd. Tako je Srpska vojska ostvarila epsku pobedu u Prvom svetskom ratu.

Pročitajte još: Danas je Dan primirja u Prvom svetskom ratu: Srbija je u tom krvavom sukobu izgubila trećinu svog stanovništva

Pobeda o kojoj se malo govori: Na današnji dan je oslobođen Beograd u Velikom ratu

U to vreme u Srbiji je bila opšta mobilizacija, mobilisan je svaki muškarac koji je bio sposoban za rat. Svi su bili vojska – seljaci, obrazovani ljudi, zanatlije, trgovci, pa čak i onih čuvenih 1.300 kaplara, koji su 1914. godine poslati u Skoplje da završe podoficirsku školu.

Dobili su činove kaplara kako bi što pre ušli u borbu protiv Austrougara. Danas po njima nosi ime jedna ulica u centru Beograda, u Banja Luci i u mnogim srpskim gradovima.

S druge strane, problem je bio i deo vojske onesposobljen u prethodnim balkanskim ratovima.

Posle pobede srpske vojske u Kolubarskoj bici na srpskom frontu do početkom jeseni 1915. zavladalo zatišje. U međuvremenu se razbuktala epidemija tifusa, koja će ogromne razmere dobiti početkom 1915. godine.

Mišićeva taktika se izučava u udžbenicima

Za jedinstven primer kako da se vojska, kojoj je predviđen potpuni slom, za kratko vreme reorganizuje, pređe u kontraofanzivu i nanese neprijatelju odlučujući poraz, uzima se upravo – Kolubarska bitka. Taktika pregrupisavanja samo I armije i koncentrisanog udara na VI armiju, koju je izveo Živojin Mišić, danas se izučava na vojnim školama širom sveta. Značajna je i po tome što obe vojske u operacijama nisu imale strategijske rezerve, kojima bi mogle da ojačaju svoje linije tamo gde je to neophodno, već su to postizale prebacivanjem snaga sa jednog na drugi deo fronta.

Upravo Kolubarska bitka, kako je za 24sedam nedavno rekao i istoričar Dejan Ristić, predstavlja jedan od najznačajnijih datuma za srpski narod u Prvom svetskom ratu, a tu, takođe, spadaju i vojne operacije: Cerska, Drinska, odbrana Beograda, kao i borbe na Solunskom frontu, uključujući i oslobođenje zemlje.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi