Građevinski inženjer koji je gradio čitavu državu! Srbija skoro ceo vek bez jednog od političara koji su ostavili veliki trag

Na današnji dan, Srbija se seća odlaska jedne od najznačajnijih političkih figura naše zemlje - Nikole Pašića. Kao osnivač i vođa Narodne radikalne stranke, Pašić je ostavio dubok trag na srpsku politiku.

A njegova životna priča - od rođenja 1926. godine u imućnoj trgovačkoj porodici u Zaječaru do vrha srpske vlasti - fascinantna je i prožeta ambicijama, strastima i političkom borbom.

Pašić je svoj obrazovni put započeo u rodnom Zaječaru, gde je pohađao osnovnu školu, a zatim šestorazrednu gimnaziju u različitim gradovima, uključujući Negotin, Zaječar i Kragujevac. Godine 1866. upisao se na Tehnički fakultet Velike škole u Beogradu, a zahvaljujući svom izuzetnom uspehu, srpska vlada ga je poslala na školovanje u Cirih, gde je stekao zvanje građevinskog inženjera i znanja iz geodezije.

Njegova politička karijera počela je još dok je bio student. U Beogradu se upoznao sa idejama Ujedinjene omladine srpske, a u Cirihu je postao pripadnik socijalističkog pokreta pod vođstvom Svetozara Markovića, sa kojim je ostao blizak saradnik do Markovićeve smrti. Godine 1878. izabran je za narodnog poslanika, čime je stavio do znanja da želi aktivno da učestvuje u političkom životu Srbije. Godine 1881. osnovao je Narodnu radikalnu stranku, koja je postala jedna od najuticajnijih stranaka u toj eri.

Wikipedia

U vreme vladavine dinastije Obrenovića, Pašić je bio na oštrom političkom udaru i suočio se sa smrtnom kaznom nakon Timočke bune, ali je pomilovan i ubrzo se politički uzdigao, posebno nakon abdikacije kralja Milana. Njegov dolazak na vlast sa strankom doneo je novu eru u srpskoj politici. Pašićeva sposobnost da se prilagodi svim uslovima i ličnim ambicijama omogućila mu je da formira više vlada i da razvije svoju politiku prema unutrašnjim i spoljnim izazovima.

Pašić je od 1903. do 1918. igrao ključnu ulogu u oblikovanju srpskih političkih događaja. Kao ministar inostranih poslova i predsednik vlade, Pašić je učestvovao u dešavanjima koja su oblikovala sudbinu Srbije, od balkanskih ratova do Prvog svetskog rata. Njegovo znanje i mudrost bili su evidentni tokom rešavanja krize u Carinskom ratu s Austrougarskom, kada je uspeo da sačuva srpsku ekonomiju. Njegova politika "Balkan balkanskim narodima" doprinela je stvaranju stabilne vojske koja je bila priznata i poštovana širom Evrope.

Nikola Pašić sa ćerkom/Wikipedia

 

Na političkom planu, Pašić je favorizovao ideju jugoslovenske države. Bio je oslonac svih jugoslovenskih akcija i propagande, smatrajući da je to u najboljem interesu Srbije. U isto vreme, kao državnik, bio je fokusiran na očuvanje srpskih interesa i bezbednost u turbulentnim vremenima. Njegova sposobnost da se nosi s različitim izazovima pokazala se kroz njegov pragmatizam i mudrost, što ga je činilo jednim od najcenjenijih političara svog vremena.

Kao lider, Pašić je bio ostvaren diplomata i političar koji je vešto prolazio kroz političke oluje, gradeći čvrste temelje srpske građanske politike. Njegova ideja o "patrijarhalnoj demokratiji" bila je usmerena prema jačanju demokratskog sistema unutar monarhije. On nije bio za ukidanje monarhije, već se borio za jaču parlamentarnu demokratiju.

Wikipedia

Nažalost, u poslednjim godinama života, Pašić je imao ličnih izazova, uključujući probleme sa korupcijom koji su vezivani za njegovog sina. Ova situacija negativno je uticala na njegov ugled, a njegovo zdravlje se pogoršalo, što je kulminiralo smrću od srčanog udara nakon audijencije kod kralja Aleksandra Prvog, gde je bio uvređen zbog tih afera.

Nikola Pašić ostaje upamćen kao čovek koji je oblikovao srpsku politiku i bio ključna figura u istoriji Srbije. Njegov čvrst karakter i politička snalažljivost obeležili su njegovu karijeru, ali i sudbinu naroda koji je služio. Njegova strategija i principi i dalje će biti predmet proučavanja i divljenja u kontekstu srpskog političkog razvoja.

BONUS VIDEO

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi