Prošlo je 111 godina od kraja Drugog balkanskog rata: Bugari sanjali hegemoniju, a pretrpeli krah! Bukureštanski mir preokrenuo je Balkan

Bukureštanski mir iz 1913. godine je treći po redu mirovni sporazum potpisan u Bukureštu 10. avgusta 1913., kojim je okončan Drugi balkanski rat.

Prema sporazumu Srbija je dobila Vardarsku Makedoniju, Grčka Egejsku Makedoniju, Rumunija Južnu Dobrudžu, Turska uspela da povrati Jedrene, dok je Bugarskoj ostavljena Pirinska Makedonija.

Mir su potpisali delegati iz Bugarske, Rumunije, Srbije, Crne Gore i Grčke 10. avgusta 1913. godine. 

Pozadina

Tokom rata Bugarska se našla u izrazito teškoj situaciji, izolovana s različitih strana. Na severu je vođena borba protiv Rumunije, na zapadu sa saveznicama Srbijom i Grčkom, dok je na istoku bila suočena s Turskom. Kao rezultat te izolacije, Bugarska je primorana da pristane na teške uslove koje su joj postavili njeni protivnici.

Šta je ko dobio

S druge strane, Srbija je dobila značajne teritorije. Granica se kretala od vrha Patarika duž vododelnice između Vardara i Strumice do grčko-bugarske granice. Ovim dogovorom, srpska teritorija se povećala sa 18.650 na 33.891 kvadratnu milju, a broj stanovnika za više od 1,5 miliona. Dobijena teritorija je obuhvatala centralni deo Makedonije, uključujući Ohrid, Bitolj, Kosovo, Štip i Kočane, i istočnu polovinu novopazarskog sandžaka. 

Wikipedia

Grčka je takođe ostvarila značajne teritorijalne ustupke, sa novom granicom postavljenom od vrha planine Belasice do Meste. Ova promena je gotovo udvostručila grčku teritoriju, uključujući važne gradove kao što su Solun i Kavala, a njen broj stanovnika se povećao na više od 4,3 miliona. Grčka je takođe stekla kontrolu nad Kritom, koji je službeno preuzet 14. decembra 1913.

Bugarska je, u skladu s Ugovorom iz Bukurešta, ustupila Rumuniji područje Dobrudže, koja je imala ukupnu površinu od 2.687 kvadratnih kilometara, sa populacijom od 286.000 stanovnika. Na ovoj teritoriji, Bugarska je bila obavezna da ukloni sve vojne tvrđave i da ne gradi nova utvrđenja u Ruščluku i Šumli.

Inače, i Bugarska je imala određene teritorijalne dobitke, uključujući deo Makedonije i obalu Egejskog mora. Ali su ovi ustupci bili manje značajni u odnosu na gubitke koje je pretrpela. Njena ambicija da postane balkanski hegemon bila je uništena, ostavljajući je s malim izlazom na more.

Ugovor iz Bukurešta bio je predmet kritike zbog svoje nejednakosti. Mnogi su smatrali da granice nisu odražavale etničke ili nacionalne linije stanovništva, a kazne nametnute Bugarskoj bile su previše drastične. Iako su Srbija, Grčka i Rumunija snosile deo odgovornosti za ovakav ishod, značajan deo krivice padao je i na velike sile, koje su oblikovale ishod balakanskih ratova.

BONUS VIDEO

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi