Đorđe Vajfert: Nemac iz Gornje Austrije koji je postao Srbin, a našem narodu je ostavio neizmerna bogatstva (FOTO)

Na današnji dan 1850. godine rođen je Đorđe Vajfert, industrijalac i filantrop, guverner Narodne banke Srbije i Kraljevine SHS.

Poreklom Nemac iz Gornje Austrije – u duši Srbin iz čuvene pivarske porodice. Bio je veoma svestrana ličnost. Gotovo da ne postoji oblast u kojoj on na neki način nije ostavio traga. Bio je poštovani industrijalac, bankar, istraživač, kolekcionar, pokrovitelj kulturnih delatnosti, nosilac mnogobrojnih odlikovanja, mason, dobrotvor...

Vajfert je osnovnu školu i realku završio u Pančevu, gimnaziju u Pešti, a u Vijenstefanu kod Minhena Gospodarsko-pivarsku akademiju. Po završetku školovanja nastavio je porodičnu pivarsku tradiciju. 

Godine 1873. otvorio je na padinama Topčiderskog brda veliku i modernu pivaru. Pošto strancima - a Vajfert je bio Nemac, nije bilo dozvoljeno da imaju nepokretnosti, istupio je iz austrougarskog podanstva i primio srpsko državljanstvo. Pančevačku pivaru nastavio je da vodi njegov otac Ignjat. 

Vajfert je finansirao istraživanja rudnog blaga u Srbiji, u Kostolcu, borskim rudnicima, kao i rudniku žive na Avali. 

Bio je veliki kolekcionar. Svoju numizmatičku zbirku od 14.000 eksponata poklonio je Beogradskom univerzitetu. Muzej grada Beograda od njega je na poklon dobio kolekciju od 250 gravira, karata i slika glavnog grada.

Vikipedia

 

Bio je i veliki dobrotvor. Teško je pobrojati sva naučna, prosvetna i humanitarna udruženja kojima je Vajfert bio osnivač ili dobrotvor. 

Poklonio je zemljište na kome se danas nalazi bolnica "Dr Dragiša Mišović", a pomogao je i njenu gradnju. Osnivač je Fonda za brigu o ratnim invalidima, a sam je učestvovao u srpsko-turskim ratovima. 

Kao istaknuti industrijalac i finansijer, izabran je 1890. godine za guvernera Narodne banke Kraljevine Srbije. U novoj državi Kraljevini SHS ponovo je guverner od 1920. do 1926. godine. Jedan je od osnivača Beogradske zadruge i prvi predsednik Industrijske komore.

Za života odlikovan je: Karađorđevom zvezdom II reda, Karađorđevom zvezdom III reda, Velikim kordonom Svetoga Save, Ordenom belog orla o vratu sa zvezdom, Ordenom Miloša Velikog o vratu, Ordenom takovskoga krsta o vratu, Medaljom Društva „Sveti Sava”, ratnim spomenicama, kao i Lentom rumunske zvezde, koja se inače dodeljuje samo krunisanim glavama. Počasni je građanin grada Pančeva i Knjaževca.

Nikada nije bio član nijedne političke stranke. Godine 1890. postao je mason u loži „Demokratija” u Pešti.

Za velikog komandera Vrhovnog saveta drevnog i prihvaćenog škotskog reda Srbije izabran je 1912. godine, a za velikog majstora Velike lože Srba, Hrvata i Slovenaca, kasnije Velike lože Jugoslavije, 1919. godine.

Foto: 24sedam/Katarina Mihajlović

Umro je 12. januara 1937. godine u Beogradu u osamdeset sedmoj godini. Sahranjen je u Pančevu, u porodičnoj grobnici na rimokatoličkom groblju, kraj porte koju je on sazidao. Nažalost, nije imao potomaka. Posle Drugog svetskog rata njegova imovina je nacionalizovana, a danas se procenjuje na 12 milijardi dolara. Danas njegov lik krasi novčanice Narodne banke Srbije u apoenima od 1.000 dinara.

Bonus video

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi