Mihajlo Pupin pomogao opstanak Narodnog muzeja: Darovao vredna dela najvećih slikara

Mihajlo Pupin, jedan od najznačajnijih naučnika koji je dostignućima zadužio čovečanstvo, rođen je na današnji dan 1854. godine u Idvoru, a u Narodnom muzeju, koji baštini legat ovog velikog fizičara i stručnjaka na mnogobrojnim poljima, kažu da je to prilika da se sagleda i Pupinova nesebična priroda darovanja na polju umetnosti.

Direktorka Muzeja Bojana Borić Brešković podsetila je da je Pupin nakon Prvog svetskog rata Muzeju, koji je preživeo velike gubitke i čije su zbirke oštećene, kako bi pomogao, darovao izuzetna umetničkih dela, među njima radove Paje Jovanovića i Uroša Predića.

– Muzej je tokom Prvog svetskog rata bio devastiran, i zahvaljujući Pupinu, došli smo do izuzetnih umetničkih dela. Jedan deo čine ona koja je Pupin sam poklonio Muzeju, a to su dela Paje Jovanovića, Uroša Predića…, a drugi ona nabavljena zahvaljujići fondu koju je osnovan 1923. godine – rekla je direktorka Narodnog muzeja u izjavi Tanjugu.

Pupin je, znajući da je Muzej ostao bez porteta Ruđera Boškovića, otišao direktno u Prag kod Vlaha Bukovca, koji je tada bio na vrhuncu karijere, i tražio da za Muzej naslika Boškovića – jednog od najvećih umova nauke svog vremena.

Među čuvenim delima Paje Jovanovića su portreti Mihajla Pupina i njegove ćerke Varvare Pupin, kao i dela koja su naslikali Konstatnin Danil, Novak Radonjić, Pavle Simić i Georgije Bakalović.

U stalnoj postavci Muzeja je pet  dela koja je Pupin lično poklonio Muzeju, i još dva od 12 nabavljenih zahvaljujući zadužbinarstvu Mihajla Pupina.

Direktorka Fonda podsetila je da je 1923. Pupin odlučio da se priredi poseban fond za otkup umetničkih dela, koji je rastao i 1932. godine postao fond koji je omogućio i publikovanje monografija vezanih za srpsku srednjovekovnu kulturu i umetnost i prikupljanje materijala i snimanje najneophodnijiih fotografija, „nužnih da bismo imali dobro umetničko delo“.

– Zahvaljujući Fondu, pored umetničkih dela, snimljeno je i oko 7.500 ploča izuzetnog materijala, upotrebljenih za publikovanje sedam monografija posvećenih srednjovekovnim manastirima, a prikupljeno je i 10.000 fotografija. Iz istog Fonda publikovane su dela o Manasiji, Ravanici, Studenici – rekla je Bojana Borić Brešković, i podsetila da je Unesko 2015. proglasio za godinu Mihajla Pupuna.

Istakla je da je, zahvaljujući njegovim izuzetnim otkrićima, dostignućima i zaslugama, Pupin zapamćen u celom svetu kao izuzetan naučnik, a za njih posebno kao ličnost upisana zlatnim slovima u istoriji razvoja Narodnog muzeja.

Među delima koja je Pupin darovao su i dve slike Uroša Predića „Hercegovački begunci“ i „Siroče na majčinom grobu“, poklonjene Muzeju 1923. godine.

– Reč je o izuzetnom poklonu. Mnogi znaju ta dela Paje Jovanovića i Uroša Predića, ali možda ne znaju da su deo naše stalne postavke Legata Mihajla Pupina, dobročinitelja srpskog naroda – rekla je Breškovićeva, i dodala:

– Zato moramo da zapamtimo ovo delo velikog naučnika i dobročinitelja, jer je Muzej nastao prvenstveno zahvaljujući poklonima.

Mihajlo Pupin bio je naučnik, jedan od osnivača američke svemirske agencije – NASA, veliki dobročinitelj, profesor u Njujorku na Kolumbija univerzitetu, dobitnik Pulicerove nagrade, prijatelj američkog predsednika Vudroa Vilsona, zahvaljujući čemu se zastava Srbije vijorila na Beloj kući i zgradama američkih institucija. Preminuo je u martu 1935. godine u SAD, gde je i sahranjen.

Uspomenu na Mihajla Pupina čuva Obrazovno istraživačko društvo, koje je 2011. godine pokrenulo medijsku „pupinizaciju“ kroz najrazličitije teme, čime je doprinelo da je danas ime tog velikog naučnika, izumitelja, dobrotvora, mecene i političkog radnika pronašlo bolje i vidnije mesto u široj javnosti.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi