Snaga srednjovekovnog kulturnog nasleđa Srbije: Put ka očuvanju

Pomoćnica ministarke kulture i informisanja za nasleđe i digitalizaciju Danijela Vanušić istakla je da Ministarstvo kulture i informisanja kontinuirano opredeljuje sredstva za radove na očuvanju, konzervaciji i restauraciji srednjovekovnih spomenika, kao i onih koji su upisani na Listu Svetske kulturne i prirodne baštine.

Vanušić je, otvarajući onlajn konferenciju „Kulturna baština Srbije: snaga srednjovekovnog nasleđa“, podvukla da je veliki broj ciljeva uspešno realizovan, ali i da se veliki broj zadataka nalazi pred nama.

– Verujem da ćemo zajednički i sinhronizovanim delovanjem Ministarstva, institucija zaštite, SPC, kao i brojnih naučno-istraživačkih instituta u Srbiji, uspeti ne samo da očuvamo srednjovekovno kulturno nasleđe Srbije, već i da razvijemo sve njegove potencijale: kulturne, istorijske, ekonomske, ali i turističke – istakla je pomoćnica ministarke.

Ona je precizirala da je posebna pažnja posvećena konzervatorsko restauratorskim radovima na uređenju ostataka arhitekture srednjovekovnih manastirskih kompleksa, a posebno arheoloških ostataka u manastiru Banjska, kao i opsežnih radova na crkvi.

– Sprovedene su složene aktivnosti i na konzervaciji i restauraciji živopisa u manastiru Gračanica, a pojedine se sprovode u manastiru Pećka Patrijaršija koji zahtevaju, kao i drugi spomenici na na Kosovu i Metohiji, izradu posebnih planova oko kojih bi se zajednički okupile ustanove zaštite i najistaknutiji naučnici srpskog srednjeg veka, kako bi pružili podršku očuvanju spomenika srednjovekovnog nasleđa – kazala je Vanušić.

Vanušić je rekla da je potreba da se identifikuju i popišu „starine“ u Srbiji vezana za specifičan duhovno-istorijski kontekst poslednje četvrtine 19. veka, koji je odigrao važnu ulogu u razvijanju svesti o značaju prošlosti, a time i o nacionalnoj baštini.

– Ukazivanje prvih istraživača srpske sakralne arhitekture na njene univerzalne umetničke vrednosti i široko sagledavanje istorije u shvatanju i istraživanju nacionalne baštine nastale u srednjem veku, uslovili su i prve korake u zaštiti i čuvanju starina, ali i konkretne akcije u obnovi srednjovekovnih manastira poput Studenice, Žiče i Manasije. Projekat Srpskog učenog društva iz 1871. godine, na čijem čelu su se nalazili Mihailo Valtrović i Dragutin Milutinović, odnosio se na opisivanje i snimanje starih crkava i manastira u Srbiji – podsetila je Vanušić.

Ona je podvukla su prvi vrednovani i utvrđeni spomenici kulture bili upravo iz epohe srpskog srednjeg veka.

– Među prvima, na Uneskovu Listu svetske kulturne i prirodne baštine 1979. godine upisan je prostorni obuhvat Starog Rasa sa najvrednijim spomenicima srednjeg veka: Petrovom crkvom, manastirima Ðurđevi Stupovi i Sopoćani, kao i srednjovekovnim utvrđenjem Ras, dok je manastir Studenica upisan 1986. godine. „Miroslavljevo jevanđelje“, nastalo u 12. veku, od 2005. godine nalazi se na Uneskovoj listi “Pamćenje sveta” među 120 dokumenata od izuzetnog i univerzalnog značaja.

Pročitajte još

Srednjovekovni duhovni biseri: Manastiri Dubrava i Uvac čuvaju tajne srpske istorije (FOTO)

Pomoćnica ministarke kulture i informisanja je istakla da su zbog svojih izuzetnih vrednosti, ali i zbog permanentne ugroženosti na Uneskovu listu „Nasleđe u opasnosti“ upisani srpski srednjovekovni manastiri Dečani, Gračanica, Pećka Patrijaršija i Bogorodica Ljeviška.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi