Više od hiljadu dragocenih knjiga Gordane Suše u Adligatu

Knjige i predmeti najmanje 400 značajnih ljudi iz Srbije i celog sveta, kao i više od 60 legata, nalaze se u Udruženju za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju Adligat u okviru kojeg su otvoreni Dom legata, Muzej knjige i putovanja i Muzej srpske književnosti.

Kako navode predstavnici ovog udruženja, Adligat je sa više od dva miliona publikacija i 220 članova u 40 zemalja postao omiljeno mesto kojem umetnici i intelektualci iz Srbije, regiona i sveta poklanjaju svoje zaostavštine, a u poslednjih nedelju dana pristiglo je mnogo značajnih legata ili njihovih dopuna, kao i knjiga iz biblioteka značajnih ljudi.

Među pristiglim stvarima nalaze se one izdavača i dizajnera Savete i Slobodana Mašića, predratnog urednika „Politike“ Živka Milićevića, ministra kulture Milana Rankovića, novinarke Gordane Suše, arhitekte Ivice Mlađenovića i književnika Dragana Lakićevića.

Predsednik Adligata Viktor Lazić izjavio je da je za Legat Savete i Slobodana Mašića preuzeto još stotine dokumenata, autorskih knjiga i plakata, kao i izuzetno važna arhiva prvog privatnog izdavača u Jugoslaviji, kuće “Nezavisna izdanja“.

– Mašići su arhitekte, svetski priznati velikani srpskog i jugoslovenskog dizajna, autori vizuelnog identiteta BITEF-a, FEST-a, kao i mnogih drugih kultnih institucija, filmova i pozorišnih predstava. Ovo je izvanredna dopuna donaciji učinjenoj pre nekoliko godina, kada je čak 27.000 knjiga poklonjeno Adligatu, uključujući važan deo biblioteke ovog bračnog para u kojoj su bile i stotine knjiga sa posvetama – ističe Lazić.

Nekadašnji urednik „Politike“ Živko Milićević (1896-1975), bio je simbol predratnog srpskog novinarstva. Zahvaljujući osnivaču Adligata Milošu Jevtiću, ovom udruženju je pre nekoliko godina poklonjen značajan deo njegove biblioteke, uključujući značajnu arhivsku građu (rukopise) i njegovu bistu.

Milićević je bio osnivač “Politike za decu”, jedan je od tvoraca srpske i jugoslovenske savremene novinske priče između dva rata, urednik Radio Beograda i subotičke izdavačke kuće “Minerva”, a poznato je i da je pomogao Stevanu Jakovljeviću oko pisanja “Srpske trilogije”. Milićević je za sobom ostavio desetak knjiga, pisao je pesme, pozorišne i književne kritike, putopise.

– Adligatu je knjige poklonila Milićevićeva unuka Jelisaveta Protić, a među stotinak izvanrednih starih izdanja pronašli smo i potpis Stanislava Vinavera i tri knjige koje je Milićević doneo posle prelaska preko Albanije – navodi Lazić.

U Adligatu se nalazi i biblioteka knjževnika dr Milana Rankovića (1932-2012), jednog od trojice prvih magistara i doktora estetike koji su posle Drugog svetskog rata dobili to zvanje u Beogradu. Ranković je bio književni kritičar u redakciji “Borbe“, a zatim postaje zamenik ministra kulture Srbije (1973-1976) i potom ministar kulture (1988-1991). Objavio je više od 40 knjiga, brojne studije, kritike i eseje u domaćim i inostranim časopisima. Njegovi radovi su prevođeni na ruski, francuski, engleski, italijanski, bugarski, švedski, slovenački i makedonski jezik. Donaciju sa mnogo ruske literature poklonila je njegova supruga Tanja Ranković.

“Ako niste spremni da menjate svet, nemojte ni da se bavite novinarstvom”, govorila je čuvena novinarka Gordana Suša (1946-2021), svojim kolegama. Njene ćerke Anja i Vana Suša su na preporuku člana Adligata Dejana Mihailovića poklonile više od hiljadu knjiga iz Sušine biblioteke, uključujući stotine posveta, među kojima su i posvete Milovana Ðilasa, patrijarha Porfirija i mnogih značajnih novinara. Po Lazićevim rečima, među preuzetim knjigama naročito je značajna zbirka kvalitetne novinarske literature. Sušina zbirka sa reprezentativnim knjigama i posvetama biće izložena u Muzeju knjige i putovanja.

Gordana Suša se novinarstvom bavila od 1970. posle diplomiranja na Fakultetu političkih nauka. Osim u dnevniku “Danas“, u kome je provela poslednjih pet godina novinarske karijere, radila je u Radio i na Televiziji Beograd, Yutel-u i VIN produkciji. Pisala je za “Našu Borbu“, “Oslobođenje“, “Nezavisne novine“, “Blic“ i mnoge druge domaće medije. Za predsednicu Nezavisnog udruženja novinara Srbije (NUNS), izabrana je 1999. godine, a u svojoj profesionalnoj novinarskoj karijeri bila je i članica Saveta REM-a.

Kapitalno ostvarenje arhitekte Ivice Mlađenovića (1937-2020), su “Beogradska trijenala svetske arhitekture“ (1985-2015), o kojima je njegova ćerka Dejana Mladenović Adligatu predala značajan deo dokumentacije, uključujući prepisku sa značajnim arhitektama širom sveta. Ovim izložbama Mlađenović je približavao neka od najznačajnijih svetskih imena i dostignuća arhitekture. Trijenale je izlagano u najznačajnijim gradovima na četiri kontinenta, i vršilo je veliki uticaj na struku. Pored stambenih zgrada u Tuzli (1931), tri stambene kule u Novom Sadu (1971), kao kruna njegovog rada može se uzeti realizovani projekat Svetski dom Golf 12 u Beogradu, u kojem je učestvovao kao inicijator i selektor. Pored toga, bavio se i futurističkom i ekološkom arhitekturom.

Kao teoretičar Mlađenović potpisuje 23 književna izdanja, među kojima se ističu “Arhitektura i njeni privrženici“, “50 uglednih arhitekata sveta“, “55 istaknutih arhitekata Jugoslavije“ i “Arhitektura na tragu“. Američki biogafski institut svrstao ga je u ediciju “Međunarodni imenik vodećih ličnosti“ (1998), Međunarodni biografski centar u Kembridžu svrstava ga u prvo svetsko izdanje “2.000 uglednih intelektualaca 21. veka“ (2002), a uvršten je i u listu Zaslužnih članova Međunarodne zajednice arhitekata (UIA), kao jedan od 185 uglednih arhitekata sveta.

Pročitajte još

Sedam nepoznatih stranica: Neobjavljeni rukopisi Milutina Bojića u Adligatu

Književnik Dragan Lakićević (1954), već više od decenije poklanja knjige Muzeju knjige i putovanja, a ovog puta je darovao još 10 kutija knjiga koje je prikupio prethodnih godina, uključujući i značajan broj knjiga sa posvetama.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi