Ranjen u Prvom svetskom ratu, pokušao da ubije kralja Aleksandra, pa poginuo u partizanima: Ko je bio Spasoje Stejić?
13.11.2022 | 09:15
Sa skela nedovršene zgrade Ministarstva građevine Stejić je bacio bombu na regentovu kočiju
Copyright Ilustracija/Wikipedia
Kralj Aleksandar I Karađorđević poginuo je u atentatu izvedenom u Marselju 9. oktobra 1934. godine. Ipak, ovo nije jedini pokušaj ubistva ovog vladara i, za razliku od onog iz Francuske, prvi atentat na njega pokušao je Srbin u Beogradu.
Vidovdanski ustav, kojim je Kraljevina SHS proglašena ustavnom, parlamentarnom i naslednom monarhijom sa dinastijom Karađorđević na čelu, usvojen je 28. juna 1921. godine. Neposredno posle toga u glavnom gradu se dogodio pokušaj atentata na regenta Aleksandra Karađorđevića, i to dok se vraćao iz Skupštine.
Sa skela nedovršene zgrade Ministarstva građevine, na uglu Miloševe i Masarikove ulice, molerski radnik Spasoje Stejić Baćo bacio je bombu na regentovu kočiju, ali je ona zapela za telefonske žice i eksplodirala ne pogodivši cilj.
Stejić je rođen 1904. godine u Adi u Vojvodini. Kao dečak od deset godina prijavio se dobrovoljno u vojsku 1914. godine i učestvovao sa jedinicama u borbama, te je u Dobrudži bio i teško ranjen.
Spasoje je potom prešao u Rusiju, gde je uključen u Jugoslovenski dobrovoljački korpus, ali upravo tu je došao u kontakt sa komunistima. Ubrzo je prihvatio boljševičke ideale te je, sa nekolicinom boraca, istupio iz korpusa i priključio se crvenim borcima. Tokom 1918. godine boravio je u Samari, gde je radio kao ilegalni partijski radnik.
Partija ga je u decembru 1918. godine uputila u Jugoslaviju da u njoj širi komunističku ideju i, nakon osnivanja KPJ 1919. godine, Spasoje postaje jedan od njenih prvih članova.
Ubrzo dolazi decembar 1920. godine, kada državni vrh Kraljevine SHS donosi proglas kojim se zabranjuje rad Komunističke partije Jugoslavije. Spasoju je to naročito teško palo, a bes je preusmerio na, po njegovom mišljenju, najodgovornijeg pojedinca za tu odluku – regenta Aleksandra Karađorđevića.
Prilika mu se ukazala nekih šest meseci kasnije, kada je pokušao i da kazni kralja zbog zabrane KPJ. Ipak, Aleksandar je ostao nepovređen, ali je ranjeno desetak slučajnih prolaznika.
Stejić je odmah uhapšen. Pred Sudom je izavio da je atentat njegovo delo i da nema saučesnika.
Na “Vidovdanskom procesu“, 23. februara 1922. godine, Spasoje Stejić Baćo osuđen je na smrt. Ipak, kasnije je kazna preinačena na dugogodišnju robiju, koju je izdržavao u zatvoru u Sremskoj Mitrovici.
Stejić je robijao punih 19 godina, a onda je došao april 1941. i novi rat.
Spasoje je u avgustu 1941. godine, zajedno sa 31 komunistom, uspeo da pobegne iz sremskomitrovačkog zatvora i priključi se partizanima.
Poginuo je tokom borbi na Sutjesci. Ubila ga je avionska bomba na brdu Ozren povrh Tjentišta 9. juna 1943. godine.
BONUS VIDEO