U ovom manastiru se ljudi mole za isceljenje Bogorodici Trojeručici

Manastir Grgeteg je od Iriga udaljen svega devet kilometara, od Novog Sada tridesetak, a od Beograda 72 kilometra. Prema legendi, ovu baroknu građevinu je osnovao despot Vuk Grgurević, poznatiji kao Zmaj Ognjeni Vuk, kako bi u manastir Grgeteg smestio svog slepog oca Grgura Brankovića, kasnije hilandarskog monaha Germana.

Printscreen/YouTube/ Kamerom kroz Srbiju

Veruje se da je manastir podignut između 1459. i 1521. godine, negde nakon pada Despotovine, a neposredno pre no što su Turci osvojili Srem. Ipak, tačna godina ostaće misterija.Tokom svoje istorije manastir Grgeteg je vrlo često bio pribežište za kaluđere koji su pod naletom Turaka bežali iz Srbije.

Printscreen/YouTube/ Kamerom kroz Srbiju

 

Tako je manastir Grgeteg 1739. godine primio bratstvo manastira Slanci. U ovaj manastir su takođe sklanjane i vredne relikvije, pa su iste godine iz pridvorne kapele beogradske mitropolije u Grgeteg prenete i njihove prestone ikone. Manastir nije uspevao da ostane netaknut tokom vekova. Za vreme tursko-austrijskog rata 1683-1699. godine, manastir su zapalili Turci 1688. godine, posle čega biva napušten.

Printscreen/YouTube/ Kamerom kroz Srbiju

Kada je 1691. godine odlukom austrijskog cara Lepoloda poklonjen Isaiji Đakoviću, počinje njegova obnova. Manastir se ponovo naseljava i obnavlja se crkva i konaci. Crkva koju je sagradio Isaija Đaković bila je od kamena, sa dva kubeta. Pod je bio popločan opekama, a zidovi okrečeni. Zna se da je postojao ikonostas, koji nije sačuvan i ne zna se kako je izgledao.

U nekim spisima se pominju ikone tog prvog ikonostasa kao “proste molerije”, što dovodi do zaključka da su bile jednostavne i male umetničke vrednosti. Godine 1744. Jakov Orfelin izrađuje nov ikonostas koji je na sebi imao 85 ikona, a danas su od njega ostale samo dve ikone, i to prestone ikone Sv. Nikole i Sv. Jovana rađene na drvetu. Pretpostavlja se da je očuvanje ovog ikonostasa bilo nemoguće zbog toga što je bio rađen na zidanoj podlozi.

Printscreen/YouTube/ Kamerom kroz Srbiju

Za današnji izgled manastira Grgeteg zaslužan je arhimandrit Ilarion Ruvarac, poznati istoričar, koji je započeo restauraciju manastira 1899. godine.

Tada je urađen i treći ikonostas od osnivanja crkve, koji je sa umetničke strane i najvredniji, jer ga je živopisao akademski slikar Uroš Predić. Živopisanje je trajalo dve godine, od 1902. do 1904. Na ovom ikonostasu se nalazi 21 ikona.

Stare sačuvane drvene prestone ikone, koje su do tada bile u nivou carskih dveri, Predić je, nasuprot dotadašnjem običaju, postavio iznad carskih dveri. Pored toga, Predić je oslikao samo dva najvažnija događaja, rođenje i vaskrsenje Hristovo. Unutrašnjost crkve nije živopisana, ali je cela ukrašena mnogobrojnim floralnim ukrasima. Ikonostas je sagrađen u kombinaciji mermera, gipsa i kovanog gvožđa, tako da je drvo veoma malo zastupljeno u carskim i sporednim dverima.

Printscreen/YouTube/ Kamerom kroz Srbiju

Pred II svetski rat, u njemu se nalazio epitrahilj koji je uradila Jelena Crnojević (1533. godine) od crvene svile. On se danas nalazi u Muzeju Srpske pravoslavne crkve u Beogradu. Vez na njemu je goblenski rad, rađen više svilom nego metalnom žicom (kod ostalih epitrahilja na Fruškoj gori je obratno).

Na epitrahilju su izvezeni Deisis i apostoli. Čini se da je vezilja pokušala da upotrebom raznih boja imitira boje zografa na ikoni. Obnova crkve je urađena po projektima zagrebačkog arhitekte Hermana Bolea. Svečano osvećenje manastira je obavljeno 10. juna 1901. godine. Na osvećenju su prisustvovala velika imena tog vremena, mitropolit Georgije Branković , Antonije Hadzić, pesnik Laza Kostić, bački episkop Mitrofan (Šević, 1900-18), nastojatelji svih fruškogorskih manastira i mnogi drugi. Arhimandrit Ilarion Ruvarac, nakon ovog svečanog osvećenja, nije još dugo živeo, umro je 1905. godine.

Njegov grob (sa skromnim spomenikom) danas se nalazi na brežuljku iznad manastira. Tokom II svetskog rada ovaj manastir je doživeo velika i teška oštećenja. Najveću štetu pretrpeo je zvonik koji je srušen do temelja. Zbog toga je novi otvoreni zvonik postavljen pod starim borovima, i on je bio u funkciji sve do 2002. godine, kada je obnovljen stari.

Printscreen/YouTube/ Kamerom kroz Srbiju

Obnova manastira počela je 1953. godine. Manastir se obnavlja postepeno, pa su tako 1988. godine izvršeni konzervatorsko-restauratorski radovi. Obnovom manastirskog hrama, započetom 1987, crkva je građevinski sanirana, a dekoracija u njoj rekonstruisana. Tokom 1994. obnovljeni su i manastirski konaci.

Danas, nakon više od 500 godina, Grgeteg i dalje odoleva zubu vremena, stasit, blistav i ponosan. Svojom lepotom oduzima dah, a svojom bogatom istorijom pomuti um mnogobrojnim turistima i posetiocima.

Ipak, njegova namena se za pola milenijuma nije promenila: tu je da pruži utočište i mir svakome kome su oni potrebni.

BONUS VIDEO:

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi