Pre 181 godinu otvorena je pošta u Beogradu: Pošiljke su prenosili surudžije, postiljoni i tatari (FOTO)

Otvaranjem prve pošte na Kalemegdanu u Beogradu, na današnji dan 1840. godine, uspostavljen je javni poštanski saobraćaj u Srbiji.

Upravo taj 7. jun, po novom kalendaru (odnosno 25. maj po starom) obeležava se kao Dan Pošte Srbije, koja danas puni 181. godinu postojanja.

Iste godine otvorena je i pošta u Kragujevcu.

Priču, staru skoro dva veka, počinje za 24sedam Marko Jelić iz Poštansko-telegrafsko-telefonskog muzeja (PTT Srbije).

– Prva pošta se nalazila na mestu sadašnje Likovne akademije. Tu je

bila velika turska menzulana, iznajmljena za potrebe prve srpske pošte. Međutim, zbog trošnosti menzulane i pomoćnih zgrada, opasnosti od požara i nehigijenskih uslova, kancelarije pošte premeštene su u kuću Nauma Ička – objašnjava Jelić.

Tada se pošta na teritoriji Srbije prenosila konjima, preko mreže menzulana, odnosno starih poštanskih stanica, gde su namernici mogli da se odmore i zamene konje.

–  U prvo vreme, konje iz menzulana koristili su samo tatari, za prenos državne pošte, a kasnije i privatna lica – navodi naš sagovornik.

U Srbiji su, sem pošta, osnovane i post-ekspedicije, objašnjava Jelić, u zavisnosti od značaja mesta i broja pošiljaka, odnosno broja službenika.

– Post-ekspedicije bile su smeštene u zgradama okružnih ili sreskih načelstava. Post-ekspeditori su primali pisma državnih organa i privatnih lica, evidentirali ih u registar, pakovali u svežnjeve i otpremali redovnim poštanskim linijama – priča naš sagovornik i dodaje da bi pisma dospela u post-ekspedicije preuzimali činovnici iz opštinskog suda i čuvali ih, dok ih primaoci ne bi podigli.

Poštari su u tom IXX veku prenosili pisma i različite vrste pošiljki.

-U unutrašnjem saobraćaju, od menzulane do menzulane, obične pošiljke su prenosile surudžije. Oni su preuzimali već spakovane svežnjeve pisama, sa spiskom. Amanetne, vrednosne pošiljke sa novcem ili vrednosnim papirima, kao i pakete, prenosili su naoružani jahači, postiljoni, dok su diplomatsku poštu nosili tatari – navodi Jelić.

U tom početku, nije bilo uniformi, one su tek uvedene 1850. godine

Pisma su otpremana dva puta nedeljno, a paketi dva puta mesečno. U Beogradu, privatna pošta primana je do podne, a državna do osam uveče.

Samo u Beogradu i Aleksincu je postojala dostava pošiljaka na adresu primaoca. Drugi gradovi nisu imali, u to vreme, takav “luksuz”.

U prenosu pošiljaka, kao prevozno sredstvo, korišćeni su konji, sve do 1866. godine. Tada se uvode kočije, za prevoz putnika i pošte i dvokolice, za prenos poštanskih paketa.

Kasnije su, dodaje Jelić, u Beogradu, za prenos pošte korišćena i kariolna kola.

Nametnuta selidba

Posle bombardovanja beogradske varoši, od strane Turaka 1862. godine (nekoliko dana posle događaja na Čukur česmi), pošta je iseljena iz kuće Nauma Ička.

Pročitajte još:

Ide kao strela, uvek pravo i brzo: On je najstariji poštar u Beogradu, a peške raznosi pošiljke na čak 80 adresa

Nekoliko sledećih godina menjala je lokacije, pa je tako bila i po privatnim kućama, a neko vreme čak su korištene prostorije za štalu i za konje kod kafane “Kod dva bela goluba”.

Od 1865. smeštena je u svoju zgradu kod Batal džamije.

Pratite sve vesti iz Srbije i sveta na našem Telegram kanalu.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi